II. Hậu quả khi chậm đóng hoặc nợ tiền BHXH, BHYT, BHTN

1. Đối với doanh nghiệp

🔹 Bị xử phạt hành chính: Doanh nghiệp chậm đóng hoặc nợ tiền BHXH sẽ bị xử phạt theo quy định và phải nộp thêm lãi chậm nộp theo pháp luật.

🔹 Ảnh hưởng đến thủ tục cho người lao động: Doanh nghiệp không thể thực hiện các hồ sơ liên quan như chế độ ốm đau, thai sản, chốt sổ BHXH khi người lao động nghỉ việc.

🔹 Bị thanh tra từ cơ quan BHXH: Việc nợ tiền BHXH có thể dẫn đến thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp, gây ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh.

2. Đối với người lao động

Việc doanh nghiệp chậm nộp BHXH không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh mà còn gây thiệt hại nghiêm trọng đến quyền lợi của người lao động:

🔹 Gián đoạn bảo hiểm y tế (BHYT): Nếu doanh nghiệp nợ tiền BHXH quá 30 ngày, thẻ BHYT của người lao động sẽ bị tạm ngừng. Khi đi khám chữa bệnh trong thời gian này, người lao động sẽ không được hưởng quyền lợi BHYT.

🔹 Không được hưởng chế độ ốm đau, thai sản: Do không có đủ điều kiện tham gia BHXH liên tục, người lao động không thể nhận trợ cấp ốm đau, thai sản khi cần thiết.

🔹 Không chốt được sổ BHXH khi nghỉ việc: Khi doanh nghiệp nợ BHXH, quá trình tham gia BHXH, BHYT, BHTN của người lao động không thể được chốt sổ, gây khó khăn trong việc chuyển đổi hoặc hưởng các quyền lợi sau này.

3. Mức phạt khi chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN

✅ Xử phạt hành chính
Theo Khoản 5 Điều 39 Nghị định 12/2022/NĐ-CP, doanh nghiệp chậm đóng BHXH bắt buộc, BHTN có thể bị phạt từ 12% – 15% tổng số tiền phải nộp tại thời điểm lập biên bản vi phạm, nhưng không vượt quá 75 triệu đồng.

✅ Tính lãi chậm nộp
Doanh nghiệp chậm đóng hoặc nợ BHXH sẽ bị tính lãi như sau:

🔸 Chậm đóng BHYT từ 30 ngày trở lên: Lãi suất chậm nộp bằng 2 lần mức lãi suất thị trường liên ngân hàng kỳ hạn 9 tháng do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố.

🔸 Trốn đóng, chậm đóng, chiếm dụng tiền đóng BHXH, BHTN từ 30 ngày trở lên: Lãi suất phạt bằng 2 lần mức lãi suất đầu tư quỹ BHXH, BHTN bình quân của năm trước.

🔸 Thông báo lãi suất hằng năm: Trong 15 ngày đầu tháng 1 hằng năm, cơ quan BHXH sẽ thông báo mức lãi suất bình quân theo tháng để áp dụng thống nhất trên cả nước.